Σε ποιους τομείς παρεμβαίνει η Εργοθεραπεία;

Η Εργοθεραπεία παρεμβαίνει σε ένα ευρύ φάσμα της ανάπτυξης του παιδιού. Συνοπτικά οι τομείς παρέμβασης είναι οι ακόλουθοι:

ΑΔΡΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

Σε αυτόν τον τομέα αναπτύσσονται οι δεξιότητες της αδρής κίνησης. Ο Αδρός Αμφίπλευρος Συντονισμός, όπου το παιδί χρησιμοποιεί και τις δύο πλευρές του σώματος συγχρόνως και συντονισμένα κατά τη διάρκεια μιας δραστηριότητας, όπως για παράδειγμα παιχνίδι με την μπάλα, πηδήματα, ρολλάρισμα, σκάλες, ποδήλατο κ.ά. Επίσης, ο Οπτικοκινητικός Συντονισμός, όπου είναι η ικανότητα του παιδιού να συντονίζει τα μάτια με την κίνηση του σώματος κατά τη διάρκεια μιας δραστηριότητας, για παράδειγμα ζωγραφική εντός πλαισίου. Τέλος, η Πλευρίωση όπου είναι η επικρατέστερη πλευρά του σώματος, η ικανότητα του παιδιού να χρησιμοποιεί μία κατά προτίμηση πλευρά (αριστερή ή δεξιά).

 

ΛΕΠΤΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

Αυτός ο τομέας περιλαμβάνει όλες τις κινητικές δεξιότητες του άνω άκρου, δηλαδή του χεριού. Πιο αναλυτικά αφορά τον λεπτό συντονισμό των κινήσεων και την επιδεξιότητα των δαχτύλων για το χειρισμό μικρών αντικειμένων, όπως για παράδειγμα η χρήση του ψαλιδιού και άλλων παιδικών εργαλείων όπως το βίδωμα και το ξεβίδωμα κ.ά. Επίσης αφορά τα λειτουργικά πρότυπα σύλληψης, όπως η λαβή που κρατάει ένα παιδί τον μαρκαδόρο ή το μολύβι. Τέλος, περιλαμβάνεται ο γραφοκινητικός τομέας, όπου το παιδί μαθαίνει να ζωγραφίζει και να γράφει.

ΠΡΑΞΗ

Πράξη είναι η ικανότητα του παιδιού να συλλαμβάνει, να σχεδιάζει και να εκτελεί μία νέα κινητική δράση. Σε αυτόν τον τομέα συγκαταλέγεται η μίμηση κινήσεων, ο ιδεασμός (ανάπτυξη φαντασίας), ο κινητικός σχεδιασμός -δηλαδή πώς θα κάνει πράξη αυτό που έχει σκεφτεί- και η εκτέλεση, δηλαδή το αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, εάν σε ένα παιδί ζητηθεί να φτιάξει με τουβλάκια ένα σπίτι είναι η όλη διαδικασία που θα ακολουθήσει από τη στιγμή που θα το σκεφτεί μέχρι να το φτιάξει.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ – ΑΥΤΟΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ

Σε αυτόν τον τομέα περιλαμβάνεται η εκπαίδευση της προσωπικής υγιεινής όπως για παράδειγμα η αγωγή τουαλέτας, το πλύσιμο δοντιών, η ένδυση-απόδυση ρούχων και παπουτσιών, ο χειρισμός κουταλιού και πιρουνιού κατά τη διάρκεια του σίτισης, το σιγύρισμα, δηλαδή το παιδί να μαθαίνει να μαζεύει τα πράγματά του και να τα τακτοποιεί.

ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΟΣ  ΤΟΜΕΑΣ

Ο αισθητικοκινητικός τομέας περιλαμβάνει τον έλεγχο και την ανάπτυξη των αισθητηριακών δεξιοτήτων όπου είναι:

Η Αισθητηριακή Καταγραφή, όπου το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Κ.Ν.Σ.) καταγράφει τις αισθητηριακές πληροφορίες και βοηθάει το άτομο να προσέξει ή να παρακολουθήσει ένα ερέθισμα.

Η Αισθητηριακή Επεξεργασία,  η ικανότητα του Κ.Ν.Σ. να επεξεργάζεται σωστά τα αισθητηριακά ερεθίσματα.

Και την ανάπτυξη των αντιληπτικών δεξιοτήτων, όπως:

Οι δεξιότητες Απτικής Αντίληψης αφορούν τη στερεογνωσία, δηλαδή την ικανότητα του παιδιού να αναγνωρίζει αντικείμενα με την αίσθηση της αφής, και τη γραφαισθησία, η οποία αφορά την αναγνώριση συμβόλων μέσω αφής.

Οι δεξιότητες Ιδιοδεκτικής Αντίληψης (π.χ. Το παιδί να διακρίνει τη δεξιά από την αριστερή πλευρά του σώματος, να έχει αντίληψη του σώματος και κιναισθησία,να αναγνωρίζει την κατεύθυνση των κινήσεων).

Οι δεξιότητες Οπτικής Αντίληψης, όπως οπτικό κλείσιμο, διαχωρισμός εικόνας-φόντου, αντίληψη βάθους, σταθερότητα φορμών π.χ. παζλ, κ.ά.

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Μέσα από την εμπλοκή με τις στοχοκατευθυνόμενες δραστηριότητες ενισχύονται τα ενδιαφέροντα, η αυτοέκφραση και η πρωτοβουλία του παιδιού, καθώς και η κοινωνική συμπεριφορά (βλεμματική επαφή, αυτοέκφραση με κατάλληλους για το περιβάλλον τρόπους, ανάληψη κοινωνικών ρόλων, όπως του μαθητή – του φίλου, έλεγχος εαυτού, αποφυγή επιθετικότητας, απόσυρσης).

ΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Ο Γνωστικός τομέας περιλαμβάνει την εκπαίδευση δεξιοτήτων όπως: α) την προσοχή και τη συγκέντρωση, καθώς και την παραμονή σε μία δραστηριότητα για όσο χρόνο απαιτείται, β) την άμεση και μακροπρόθεσμη οπτική και ακουστική μνήμη, γ) τον προσανατολισμό στον χώρο (εκπαίδευση εννοιών όπως πάνω, κάτω, μέσα, έξω κ.τ.λ.), δ) τον χρονικό προσανατολισμό (εκπαίδευση εννοιών όπως πριν, μετά, ημέρες εβδομάδας κ.τ.λ.). Επίσης, περιλαμβάνεται η εκπαίδευση σχημάτων, χρωμάτων κ.ά. όσον αφορά στην ταύτιση, αναγνώριση και γενίκευση αυτών. Τέλος, περιλαμβάνεται η κατηγοριοποίηση (εκπαίδευση στις ομοιότητες και διαφορές), καθώς και η σειροθέτηση (τοποθέτηση πληροφοριών και δεδομένων σε μία σειρά, π.χ. αρχή, μέση, τέλος).

ΝΕΥΡΟΜΥΙΟΣΚΕΛΕΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Ο τομέας αυτός περιλαμβάνει τον έλεγχο, την εξάσκηση, καθώς και την ωρίμανση των αντανακλαστικών, την ενδυνάμωση του μυϊκού τόνου, της μυϊκής δύναμης και αντοχής σε διάφορες δραστηριότητες. Επίσης, περιλαμβάνει την ισορροπία και τον έλεγχο της στάσης του σώματος σε καθιστή ή όρθια θέση κ.τ.λ., όπως για παράδειγμα πώς κάθεται ένα παιδί στην καρέκλα του, αν ξαπλώνει το σώμα του πάνω στο τραπέζι κατά τη διάρκεια εργασιών.